راهکار چین برای رفع آلودگی هوا؛ هوشمندسازی ابرشهرها چقدر آب می‌خورد؟
به گزارش خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، حدود سی سال پیش، شنژن دهکده ماهیگیری بود که با مزارع برنج احاطه شده بود. سپس برنامه‌ای برای ساخت اولین منطقه ویژه اقتصادی چین به منظور سرمایه گذاری‌های خارجی ارائه شد؛ به مرور زمان از منظر آرام روستایی، مشاغل و کارخانه‌های خصوصی رشد کردند و این روستا تبدیل به شهر شد. راهکار چین برای رفع آلودگی هوا؛ هوشمندسازی ابرشهرها چقدر آب می‌خورد؟
آیا فناوری نظارت کیفیت زندگی شهرنشینان چینی را بهبود می‌بخشد؟
اکنون شنژن با ۱۲ میلیون نفر جمعیت، تنها بخشی از یک منطقه بزرگ شهری است که در پایین دلتای رود مروارید در تکاپو و رشد است. بلند پروازان شهرهای هوشمند چین، از باهوش‌ترین افراد جهان هستند؛ اما سوالاتی در اینجا مطرح است؛ اینکه آیا فناوری‌های نظارتی آن‌ها کیفیت زندگی ساکنان شهر را بهبود می‌بخشد یا تنها بر آن‌ها نظارت دارند؟
در حال حاضر بیش از ۵۸ ٪ از مردم چین ساکن شهر هستند این در حالی است که در سال ۱۹۸۰ تنها ۱۸ ٪ از این افراد در شهر‌ها مستقر بودند و طبق برآورد‌ها تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۲۹۲ میلیون چینی شهرنشین خواهند شد. به گفته کارشناسان چین دارای ۶۶۲ شهر است که از میان آن‌ها بیش از ۱۶۰ شهر جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر یا بیشتر دارند.
ترافیک یکی از تمرکزهای مهم فناوری در چین
در نمایشگاه شهرهای هوشمند که اخیرا در بارسلونا برگزار شد، شنژن یکی از بزرگترین غرفه‌ها را داشت؛ یکی از تمرکزهای مهم فناوری در شنژن، روی ترافیک و ارائه راهکاری برای داشتن یک هوای سالم و پاک برای تنفس است. آن‌ها به طور جدی بر آلودگی هوا متمرکز شده‌اند. شنژن به دلیل داشتنن اتوبوس‌ها و تاکسی‌های برقی یکی از تمیزترین شهرهای چین است. در کنار حمل و نقل هوشمند، یک سیستم بهداشت و درمان هوشمند جدید نیز وجود دارد که وظیفه آن بررسی فوری و حصول اطمینان از سوابق بهداشتی افرادی است که از روستا‌های دورافتاده به شهر نقل مکان می‌کنند.
ایستگاه Futian شنژن اولین مکانی است که مجهز به حسگرهای معروف به چشم شهر شد؛ هیچ رویدادی از نگاه این حسگرهای فوق‌العاده دور نمی‌ماند. در واقع چشم شهر نشان می‌دهد که چگونه فناوری هوشمند، در حال نظارت بر عموم است. از جمله آثار نمایش داده شده، یک سیستم تشخیص چهره است که بازدید کنندگان می‌توانند با پوشیدن ماسک مخصوص و نمایشگر‌هایی که دارندگان بلیط را بررسی می‌کنند، واکنش‌های احساسی خود را تحلیل کنند.
چین با سرعت حیرت‌انگیزی در حال ایجاد شهرهای جدید است
یکی از اصلی‌ترین اهداف نمایشگاه چشم شهر، تشویق بازدیدکنندگان به از بین بردن گزینه خطرناک بی‌تفاوتی است. چین با سرعت حیرت‌انگیزی در حال ایجاد شهرهای جدید است و با برنامه ریزی برای ایجاد ۱۹ خوشه بزرگ شهری و اولین شهر فوق‌العاده جهان با بیش از ۴۰ میلیون نفر جمعیت، تلاش می‌کند.
توسعه شهری در این مقیاس، بهره وری مناسب را می‌طلبد. برای جلوگیری از راه بندان‌های یک هفته‌ای، باید ترافیک کنترل شود، همچنین به منظور حفظ جان افراد در برابر CO۲، حمل و نقل باید در وضعیت سبز باشد. شهروندان نیز باید خود را با شرایط هماهنگ کنند؛ گوش دادن به موسیقی، پخش آهنگ موسیقی با صدای بلند در قطار در حالی که چراغ‌ها قرمز هستند، و مواردی از این دست باعث می‌شود در شهر‌هایی با چنین مقیاس و حجم جمعیت، شرایط ناخوشایند بزرگی به‌وجود آید.
در سال ۲۰۱۴، از ایده سیستم اعتبار اجتماعی رونمایی شد. بر اساس این ایده، شهروندان برای رفتار خوب پاداش داده می‌شدند و در مقابل به خاطر رفتار‌های نامناسب مورد مجازات قرار می‌گرفتند. در ماه مارس سال جاری میلادی، میلیون‌ها مسافر به دلیل انواع تخلفات ازجمله خرید بیلت‌های منقضی قطار و هواپیما تا سیگار کشیدن در وسایل نقلیه عمومی، مجازات شده و از اعتبارات اجتماعی محروم شدند. داده‌های اعتبار اجتماعی منجر به ممنوعیت بسیاری از وسایل حمل و نقل عمومی برای افراد شد.
شهرهای محلی چین به دنبال اجرای طرح سیستم اعتباری اجتماعی
در حال حاضر هیچ سیستم اعتباری اجتماعی واحدی در چین وجود ندارد، اما شهرهای محلی این ایده را از طرق مختلفی اجرا می‌کنند که بعضی مواقع می‌تواند تاثیر مهمی بر بازدیدکنندگان خارجی داشته باشد. مثلا در اتقاقی که اخیرا یکی از توریست‌ها در چین نقل کرده است؛ این توریست برای استراحت به هتل خود باز می‌گردد که ناگهان متوجه می‌شود تلفن همراهش را در تاکسی جا گذاشته است. موضوع را با مسئول هتل در میان می‌گذارد و متصدی هتل فورا با پلیس تماس می‌گیرد و آن‌ها اطلاعات مربوط به وسیله نقلیه را جمع‌آوری می‌کنند و بدون استفاده از دوربین‌های راهنمایی و رانندگی، تاکسی مورد نظر را ردیابی کرده و با راننده تماس می‌گیرند، به همین ترتیب ظرف دو ساعت تلفن همراه شخص مورد نظر به وی بازگردانده می‌شود.
در این شرایط راننده می‌داند که بر اساس سیستم اعتبار اجتماعی، اگر گوشی را به صاحبش بازنگرداند، نمره منفی کسب می‌کند و نمی‌تواند از مزایا و تسهیلات اجتماعی استفاده کند و اینجاست که سیستم‌های تشخیص چهره رواج بیشتری پیدا می‌کند؛ گرچه این سیستم در برخی مواقع مورد انتقاد شهرواندن قرار می‌گیرد، اما آن‌ها را ملزم به رعایت قانون و داشتن رفتار خوب می‌کند.
اینها تنها بخشی از اقدامات و راهکارهایی است که این کشور در راستای ارتقا فرهنگ شهر نشینی و به دنبال آن استفاده از فناوری هوشمندسازی برای کنترل و مهار معضلاتی مانند ترافیک و آلودگی هوا در نظر گرفته است، و با توجه به رشد بی‌وقفه جمعیت و سرعت تبدیل روستاها به شهر، اگر هر چه زودتر چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود، معضلات بزرگی پیش روی این کشور به عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان، قرار خواهد گرفت و چه بسا دنیا هم تحت تاثیر قرار بگیرد.